توسعه‌نیافتگی ناگزیر: طرح فرضیه‌ای پیرامون شرایط جوامع توسعه‌نیافته

نویسنده

  • جواد افشارکهن استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه بوعلی‌سینا همدان
چکیده مقاله:

در مباحث و آرا ایراد شده پیرامون توسعه و توسعه‌نیافتگی، متفکران و اهل نظر به شکلی آگاهانه و یا ناآگاهانه از برخی مفروضات بدیهی بهره می‌گیرند. سنت‌های نظری بدین‌سان به موازات هم و یا به صورت جایگزین ظهور و بروز می‌یابند. نظریات توسعه با گذشتن از مسیرهای رقابت و چالش و گاه تعامل تکمیلی، به پارادایم‌های توسعه شکل داده‌اند، پارادایم‌هایی که بعضآ از اصول موضوعه یکسان یا متفاوت بهره می‌گیرند. پارادایم غالب در زمینه توسعه عمومآ واجد مؤلفه‌هایی است که امروزه در بسیاری از آثار ارائه شده در باب توسعه و توسعه‌نیافتگی قابل یافت است. پذیرش برنامه‌ریزی به‌عنوان راه تحقق توسعه، ضرورت عبور از وضعیتی برزخی موسوم به دوران گذار و گزیرناپذیری توسعه برخی از مفروضات مورد پذیرش قرار گرفته در این پارادایم‌اند. مقاله حاضر با بیان برخی استدلال‌های نظری در صدد تردیدافکنی در این موارد است. بر این اساس، نوشتار حاضر فرضیه‌ای جدید پیش می‌کشد و از امکان‌ناپذیری تحقق توسعه در برخی جوامع سخن می‌گوید. فرجام دور یا نزدیک برخی جوامع شاید توسعه‌نیافتگی باشد. بدین‌سان، مباحث توسعه باید در انتظار «انقلاب کپرنیکی» باشند.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توسعه نیافتگی ناگزیر: طرح فرضیه ای پیرامون شرایط جوامع توسعه نیافته

در مباحث و آرا ایراد شده پیرامون توسعه و توسعه نیافتگی، متفکران و اهل نظر به شکلی آگاهانه و یا ناآگاهانه از برخی مفروضات بدیهی بهره می گیرند. سنت های نظری بدین سان به موازات هم و یا به صورت جایگزین ظهور و بروز می یابند. نظریات توسعه با گذشتن از مسیرهای رقابت و چالش و گاه تعامل تکمیلی، به پارادایم های توسعه شکل داده اند، پارادایم هایی که بعضآ از اصول موضوعه یکسان یا متفاوت بهره می گیرند. پارادای...

متن کامل

چرا توسعه‌ی صنعت تایر ضرورتی ناگزیر است؟

بررسی‌های کمّی و کیفی تولید تایر در جهان، روند توسعه و گسترش آن از اروپا به امریکا، ژاپن و کشورهای اسکاندیناوی، و بالاخره گسترش آن در چین، کره‌ی جنوبی و اساساً کشورهای آسیایی؛ منابع قابل‌توجهی برای شناخت و مقایسه‌ی صنعت تایر کشورمان به‌دست می‌دهد. بدون چنین شناختی، برنامه‌های راهبردی توسعه‌ی صنعت تایر برای صاحبان کارخانه‌های تایرسازی موجود و حتی برای تدوین‌کنندگان برنامه‌های راهبردی توسعه‌ی تایر ...

متن کامل

تفکرات نظری پیرامون تنزل جایگاه زنـان در جوامع اسلامـی

در این مقاله  تحت عنوان سه نظریه فرهنگی، سیستمی و ساختاری، به دلایل تنزل جایگاه زنان، در جوامع اسلامی، پرداختیم. اگر چه هر کدام از نظریه‏ها، گوشه‏هایی از واقعیت را نشان می‏دهد؛ ولی نگارنده، نظریه ساختاری را ترجیح می‏دهد؛ زیرا از اعتبار بیشتری برخوردار است و ارائه کننده قانون کلی است. یعنی در هر جامعه‏ای که به بلیه استبداد گرفتار شود، جایگاه زن تنزل خواهد نمود و جوامع اسلامی از این قاعده مستثنی ...

متن کامل

نگرش زیتون‌کاران فارس پیرامون اثرات اجرای طرح توسعه کشت زیتون

طرح توسعه کشت زیتون از مهم ترین برنامه‌ های وزارت جهاد کشاورزی بوده که در این راستا مبالغ قابل توجهی از بودجه کشور صرف اجرای این طرح شده است. با توجه به اجرای گسترده طرح در سطح استان فارس، ارزیابی اثرات طرح به منظور مدیریت آن، حداکثر‌سازی منافع و حداقل‌ سازی اثرات منفی ضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش زیتون‌کاران پیرامون اثرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی طرح با استفاده از فن پیمایش و ...

متن کامل

غربشناسی: آغاز بصیرت و نارسایی ناگزیر مفهومی

در این نوشته از متنی سخن به میان خواهدآمد که از واژه غربشناسی جهت بیان  مفهومی بنیادین و هنوز فهم نشده در تاریخ اندیشه معاصر ایران بهره گرفته است؛ متن مورد نظر درباره غرب رضا داوری اردکانی است که در آن واژه غرب همچون کلیت و شرط و واژه غربشناسی همچون ناظم و هادی ما جهت شناخت غرب و نسبت ما با آن به کار گرفته شده است.  پیشتر از این متن و پس از آن همین واژه ها اغلب با طیفهای معنایی بسیار آ...

متن کامل

بررسی دیدگاه جوامع ‌‌‌محلی پیرامون آثار احداث سد بهشت‌‌‌آباد بر وابستگی خانوارهای محلی به منابع‌‌‌طبیعی

احداث سدها جهت ذخیره‌‌‌سازی و انتقال آب بین‌‌‌حوزه‌‌‌‌ای یکی از راهکارهای مهم مدیریت چالش کمبود آب در دهه‌‌‌های اخیر مطرح شده‌‌‌ است، ولی این طرح‌‌‌ها به نوبه خود می‌‌‌‌تواند آثار مثبت و منفی متعددی بر جوامع محلی حوزه مبدا داشته باشد. هدف این مقاله، بررسی دیدگاه جوامع ‌‌‌محلی در مورد آثار بالقوه محیط‌‌‌زیست احداث سد و انتقال آب بین‌‌‌‌‌‌حوزه‌ای بر منابع و سرمایه‌‌‌‌های طبیعی این جوامع و آسیب‌‌‌...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 2

صفحات  42- 56

تاریخ انتشار 2007-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023